Ze begint heel onopvallend, met enkele bladeren, maar éénmaal volgroeid (Ze kan tot 1 meter worden) dan kan je er niet meer naast kijken. Wanneer de bloemen openen, ontrollen zich tongvormige lippen. Volgens mij is het één van de meest opvallende orchissen hier in België. Het is ook een zeer zeldzame soort.
In het Nederlands wordt ze "Bokkenorchis" genoemd omdat ze de geur heeft van een bok. De geur is belangrijk, want hierdoor worden de bestuivers aangetrokken. In het Engels noemt ze "Lizard Orchid", naar de vorm van de onderste lip die aan een lange tong doet denken. De latijnse benaming is het meest correct: Himantoglossum hircinum. Himantoglossum komt van het Grieks himas: riem. Glossa betekent tong of lip. De naam zinspeelt op de riemvormige middenslip van de lip. Het woord hircinum komt van het Latijn en betekent stinkend als een bok. (1) In de Paelsteenpanne verkiest ze hellingen om te groeien. Bloeitijd is in mei-juni. Voor de aquarel wou ik de nadruk leggen op de bloemen zelf. Het was minutieus werken. De knoppen bovenaan waren ietwat warmer van kleur dan de bloemen naar beneden toe, die eerder een koude groenige kleur hadden. Werkuren totaal: 62 uren 1. Verklarend woordenboek van wetenschappelijke plantnamen, dr. C.A. Backer.)
0 Comments
Winterpostelein is mijn nieuwste afgewerkte illustratie.
Van april tot en met augustus groeit dit plantje in grote hoeveelheden langs de wandelpaden hier aan de Bredense kust. Toch twijfel ik eraan of veel wandelaars ze opmerken. Kan het zijn dat ze slachtoffer zijn van "plantenblindheid"? De term "plantenblindheid" werd voor het eerst gebruikt door de botanisten en biologieleerkrachten J.H. Wandersee en E.E. Schussler in hun publicatie "Preventing Plant Blindness" (1991). Het betekent dat mensen de flora, die ons omringt, niet naar waarde schatten en dit is ook het geval voor dit klein, nederig plantje. Maar, als je wel de moeite neemt om het van dichtbij te bekijken, dan kan je niet anders dan gecharmeerd zijn door de kleine bloemen op hun enorme kragen. Wist je dat winterpostelein zich heel gemakkelijk verspreidt? Mieren helpen het zaad verspreiden. Dat komt omdat het zaad een aanhangsel, een mierenbroodje, heeft waarop mieren verlekkerd zijn. Mocht je het niet kwijt geraken in je tuin, geen erg. Winterpostelein is eetbaar en smaakt zoals spinazie. Winterpostelein - aquarel Aantal uren gewerkt: 42H Enkele jaren geleden had ik de Paelsteenpanne reeds bezocht met de beheerder. Die keer kwamen we een plant tegen waarvan ik toen nog nooit gehoord had, de blauwe bremraap (Orobanche purpurea). Met haar gebrek aan groene bladeren, zag ze er een beetje buitenaards uit. Veel wist ik toen nog niet over parasitaire planten. Niet dat ik nu een expert ben, maar intussen heb ik mijn kennis toch al wat meer uitgebreid. Parasitaire planten maken zelf geen chlorofyl aan en zijn voor hun mineralen en suikers aangewezen op hun gastplant. Het woord "parasitair" is wellicht wel een beetje overdreven en "symbiotisch" is in veel gevallen een beter woord. De gastplant van de bremraap is duizendblad (Achillea millefolium). In onze streken is ze zeer zeldzaam en komt ze vooral voor in de duinen en hoge zandstreken. Voor een goede beschrijving, kan je even een kijkje nemen op waarnemingen.be Toen ik in mei 2023 het natuurreservaat terug bezocht, vertelde de beheerder dat ik de blauwe bremraap waarschijnlijk niet zou tegenkomen, maar soms moet je gewoon geluk hebben. Tijdens één van mijn wandelingen vond ik toevallig een verloren trui. Hij lag in het gras. "Hier gaat niemand hem zien", dacht ik en bond hem vast aan een paal. Ik bleef even staan en keek aandachtig naar de weide waarin ik stond. Plots ontdekte ik enkele blauwe kopjes tussen het gras. En ja hoor, daar stonden ze! Klein maar fijn. De volgende weken ben ik regelmatig terug gegaan om hen te bestuderen, op te volgen en notities te nemen. Ik was zo benieuwd om te zien hoe die connectie tussen het duizendblad en de blauwe bremraap eruit ziet, maar ze uitgraven wou ik niet aangezien ze zeer zeldzaam zijn. Het uitwerken van de bremraap thuis was een werkje van lange adem. Het plantje, hoewel klein, is volledig bedekt met haartjes! Het was even nadenken hoe ik dit zou uitwerken. Ik heb dan geopteerd om te werken met kleurpotloden en een embossing stylus. Een embossing tool is een soort metalen pen met een bolvormig uiteinde. Je hebt hier verschillende groottes in. Het tekenproces ging zeer langzaam, maar het effect is wel mooi geworden. Het tekenblad moest een zekere dikte hebben, zodat ik er fijne lijnen kon indrukken. Ik koos voor Saunders-Waterford, 300 gr/m². Na het overzetten van de lijntekening, keek ik naar de verschillende subtiele kleuren van de fijne haartjes. Haartjes hebben niet overal dezelfde kleur. In het felle licht, zijn ze eerder blauwachtig, maar waar ze in de schaduw staan, krijgen ze meer een blauwpaarse kleur. Het verschil is heel subtiel, dus de eerste kleurlagen heb ik heel dun gelegd. Daarna heb ik de haartjes ingetekend met de embossing stylus. Hierbij moest ik goed letten op de richting van de haartjes. De richting waarin je de haartjes zet, is namelijk van belang voor de uiteindelijk vorm en beweging van de bloemblaadjes en de stengel. Daarna begon het aanbrengen van de hoofdkleuren. Je staat soms versteld hoeveel tinten en kleuren je eigenlijk ziet in één bloemblaadje. Men spreekt van de "blauwe" bremraap, maar eigenlijk zijn er heel veel kleuren die eerder naar het purper en paars neigen. Waar het meeste licht valt, gaat de blauwe kleur neigen naar het roze, hoe meer schaduw er is, hoe dieper het blauw wordt. Voor dit portret heb ik de Polychromos kleurpotloden van Faber-Castell gebruikt (set van 120 potloden). Het zijn uitstekende potloden om mee te werken en geven mooie schakeringen en diepe, volle kleuren.
mei 2023... de aftrap van mijn project "Flora van Bredene". Al een hele tijd wil ik de unieke flora die hier te vinden is vastleggen in botanische aquarellen. Het beloofd een werkje van lange adem te worden, want er is zoveel dat gezien mag worden! Te beginnen met deze Gele lis (Iris pseudacorus). Ik zie deze plant al jarenlang elke lente vrolijk bloeien in de drassige weide achter ons huis. Ieder jaar wordt het groepje wat groter. "Ooit wil ik hem vastleggen", dacht ik elk jaar opnieuw. Dit jaar is het eindelijk zover! Weet je eigenlijk hoe deze bloem aan haar naam is geraakt?
In de 6de eeuw, toen de Gallische koning, Clovis zijn rijk uitbouwde, waren hij en zijn leger op een gegeven ogenblik omsingeld door de Visigoten. Hij bevond zich aan de oevers van de Rijn en kon geen weg meer uit. Het zag er grim uit voor de Gallische koning, totdat hij opeens gele bloemen opmerkte in het midden van de rivier. "Als die wortels daar in de bodem groeien, dan kan de rivier op die plaats niet zo erg diep zijn," dacht hij. Dus leidde hij zijn leger op die plaats over de rivier en kon zo ontsnappen. De gele lis werd zo een belangrijk symbool voor de Franse adel en werd vanaf dan gebruikt als embleem. De naam "Fleur de lis" werd echter gegeven, niet door Clovis, maar door een nakomeling van de stichter van het Gallische rijk. |
AuteurGepassioneerd door de natuur: Observeer ze goed en je ontdekt wonderlijke dingen. Archieven
September 2024
botanisch tekenaar
Alles
|